ABCD-classificatie

ABRI@@S
Bushalte (wachthuisje), vaak voorzien van al dan niet lichtgevende reclamezuil (mupi).

ADT
Air dry per tonne = aan de lucht gedroogd. Cijfer/waarde is bepaald op basis van overgebleven stof.

Afmetingen bussen
Klein: < 8 meter
Midi: 8-10 meter
Kort: 10-12 meter
Standaard: 12 meter
Geleed: 18 meter

Agromilieukeur (AMK)
Milieukeur voor agrarische producten. Stichting Milieukeur ontwikkelt sinds 1995 milieucriteria voor agrarische producten en voedingsmiddelen. Het aantal producten waar milieucertificatieschema’s voor zijn opgesteld neemt gestaag toe, variërend van aardappelen, diverse groenten en fruit tot varkensvlees en kamerplanten. Producten met milieukeur onderscheiden zich van biologische producten doordat het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest bij Milieukeur beperkt zijn toegestaan. Door het uitgekiende eisenpakket realiseert Milieukeur een milieuwinst die vergeleken kan worden met die van biologische producten.

AHOB@@S
Automatische Halve Overweg Bomen

Alkalische middelen (Alkaliën)
Groep anorganische chemische verbindingen die in staat zijn hydroxidemoleculen af te splitsen. Van deze modulen wordt in de reiniging dankbaar gebruik gemaakt vanwege de ontvettende werking. Voorbeelden van alkalische stoffen zijn natriumhydroxide (natronloog), calciumhydroxide (kaliloog) en soda. Alkaliën zijn chemisch gezien het tegengestelde van zuren en kunnen daarmee ook worden geneutraliseerd.

Alkylaatbenzine (milieuvriendelijke brandstof)
Alkylaatbenzine is beter voor het milieu en de gezondheid van de gebruikers. Het gevaar van benzinedampen en uitlaatgassen is bij het gebruik van deze brandstof drastisch te verminderen en daarmee kan het een bijdrage leveren aan het beperken van ziekteverzuim. Een bijkomend voordeel is dat deze alkylaatbenzine beter is voor de motor. Er onstaat minder residu en koolafzetting. De technische levensduur van motoren wordt verlengd. De brandstof is stabieler en beter houdbaar dan gewone benzine. Er treedt geen vergomming op; brandstoffilters en carburateurs vervuilen daardoor minder. Een nadeel is dat deze brandstof ongeveer 2,5 keer zo duur is als gewone benzine, waarvan ruim fl. 1,00 aan accijns. In Noorwegen is deze benzine belastingvrij.

alternatieve verlichting/Actieve markering
Manier van verlichtte geleiding van het verkeer zonder gebruik te maken van de conventionele verlichtingsmethode. Voorbeelden van alternatieve methoden zijn: glasvezeltechnieken, light emitting diodes (led’s).

anionische of anionogene tensiden
Tensiden die opgelost in water een negatieve lading hebben. De negatieve lading wordt gevormd door een sulfaatgroep (bijvoorbeeld alkylethersulfaat), een sulfonaatgroep (bijvoorbeeld lineair alkylbenzeensulfonaat) of een carboxylaatgroep (bijvoorbeeld zeep). Ze worden in allerlei was- en reinigingsmiddelen toegepast vooral vanwege hun goede reinigende werking en schuimend vermogen. Van de anionische tensiden zijn zeep en lineair alkylbenzeensulfonaat (LAS) de meest bekende.

AOX
Absorbable organic halogens (organochloorverbindingen)
Met de parameter AOX worden organochloorverbindingen in het afvalwater gemeten. Wanneer men aan de AOX-eis voldoet, kan de eis met betrekking tot ECF/TCF vervallen.

APEO & edta
Ontinktingsmiddelen, zeepachtige en slecht afbreekbare stoffen, mobiliseren zware metalen welke in (onderwater)bodems kunnen zitten.

apeo
Alkylfenolethoxylaten

Arbo wetgeving
De belangrijkste arbowetregelgeving is gepubliceerd in de Arbeidsomstandighedenwet 1998 (Arbowet 1998), het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit), de Arbeidsomstandighedenregeling (Arboregeling) en in beleidsregels. De Arbowet is een raamwet en geeft regels die te maken hebben met veiligheid, gezondheid en welzijn tijdens het werk.

BAGA-besluit
In het Besluit Aanwijzing Gevaarlijke Afvalstoffen, afgekort BAGA (wet Milieubeheer, besluit van 25-11-93, Staatsblad 617) wordt bepaald welke afvalstoffen aangemerkt moeten worden als gevaarlijke afvalstoffen.

basen
Verbindingen van OH groepen (alcohol) met een positief ion.
Basen, ook wel alkaliën genoemd zijn stoffen met een pH van boven de 8. In combinatie met zuur wordt de stof geneutraliseerd.
Zie verder bij Zuren.

besluit stortverbod afvalstoffen
Storten is de minst gewenste wijze van verwijdering.Van het afval dat in het jaar 2000 ontstaat, mag nog maar zo@@n
8 % worden gestort. Voor 2010 is dat nog maar 4 %. In 1996 werd nog circa 14 % gestort. Om het storten terug te dringen is onder andere het Besluit Stortverbod Afvalstoffen opgesteld.
Aan stortplaatsen worden strenge eisen gesteld ten aanzien van onderafdichting, afwerking en nazorg. Deze eisen zijn vastgelegd in het Stortbesluit Bodembescherming.
Op de website van het ministerie van VROM vindt u onder Milieu – afval in Nederland de volledige tekst van genoemde besluiten.

besluit verwijdering wit- en bruingoed (staatsblad 1998, nr. 238)
In dit besluit is vastgelegd dat iedere producent/importeur van wit- en bruingoed verantwoordelijk is voor de verwijdering en verwerking van afgedankt wit- en bruingoed. Het betreft voornamelijk apparaten die bestemd zijn voor gebruik in particuliere huishoudens of daarmee vergelijkbaar gebruik in bedrijven. Uitzondering is kantoorapparatuur zoals computers, faxapparatuur, kopieerapparaten, etc. die met name in het bedrijfsleven worden gebruikt. Deze vallen wel onder het besluit.

beton
Gegradeerd mengsel van grint of steenslag, zand, cement, water en eventueel hulp- en vulstoffen, in verharde toestand.

betonband (trottoirband)
Kantopsluiting langs het trottoir van beton.

betongranulaat
Betonpuin na verwerking in de brekerij.

betonstraatsteen
Straatsteen van beton.

bewegwijzering
Geheel van visuele middelen die op, langs of boven de weg zijn aangebracht om de weggebruiker in staat te stellen zijn route te bepalen.

biociden
Gewasbeschermingsmiddelen als niet-landbouwbestrijdingsmiddelen.

biologisch afbreekbaar
De mate waarin de organische bestanddelen door bacteriën worden afgebroken.
In het Besluit biologische afbreekbaarheid oppervlakte-actieve stoffen in wasmiddelen (Wet Milieugevaarlijke Stoffen) is geregeld dat de wasactieve (= oppervlakte-actieve) componenten in wasmiddelen voor gemiddeld minimaal 90% biologisch afbreekbaar moeten zijn volgens vastgestelde bepalingsmethoden.

Biologische afbreekbaarheid
De mate en snelheid waarin de afbraak van een stof door micro-organismen leidt tot zoutvorming, water en koolzuur. Vooral van belang bij oppervlakte-actieve stoffen.

Biologisch afbreekbare geotextielen
Geotextielen van vezelproducten of plantaardige producten (o.a kokos, sisal, jute), die tijdens gebruik afbreken.

Biologisch Dynamische landbouw en producten
Zie Demeter.

biologische/ecologische landbouw en producten
Zie EKO-keurmerk.

Blauwer Engel
Dit Duitse label is het bekendste eco-label, in 1978 door de overheid in het leven geroepen.

bouwstoffenbesluit
Bouwstoffenbesluit bodem- en oppervlaktewaterenbescherming is een Algemene Maatregel van Bestuur op grond van de Wet bodembescherming, de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren en de Woningwet. Doel is milieuhygiënische randvoorwaarden te geven vanuit bodem- en oppervlaktewaterbescherming voor het gebruik van primaire en secundaire bouwstoffen in een werk.

bsa granulaat
Puin van bouw- en sloopafval na verwerking in de brekerij. Ook puingranulaat genoemd.

CE label (ofwel CE-markering)
Producten waarvoor een EU-richtlijn volgens de @@nieuwe aanpak@@ bestaat, geldt de verplichting van een CE-label (markering). Met de CE-markering geeft de producent aan dat het product voldoet aan de eisen van veiligheid, gezondheid, milieu en consumentenbescherming, zoals gesteld in de van toepassing zijnde EU-richtlijnen. Producten zonder CE-markering mogen niet worden verhandeld op de Europese markt, ook al voldoen ze aan de eisen. Ook producten die buiten de EU zijn gemaakt, moeten voorzien zijn van een CE-markering alvorens ze worden toegelaten tot de Europese markt. De CE-markering is geen kwaliteitskeurmerk, maar een verklaring van overeenstemming met de wet. In veel gevallen brengt de producent het CE-teken zelf aan, zonder onafhankelijk onderzoek.

Centrum Hout
Dit centrum houdt zich bezig met voorlichting en promotie, advisering, onderzoek en opleidingen. Daarbij staan deskundigheid en objectiviteit voorop. Het centrum bevordert zo het verantwoord gebruik van hout in technisch, economisch, maatschappelijk en esthetisch opzicht.Centrum Hout is een stichting gefinancierd door de bedrijfstak hout. Vertegenwoordigers uit deze bedrijfstak - houthandel en houtindustrie - hebben zitting in het bestuur, stuurgroepen en commissies. Hierdoor blijft het centrum op de hoogte van het houtgebruik, waardoor het hierop snel kan inspelen.

Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM)
Het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) is een onafhankelijke stichting met als doel het bevorderen van duurzame land- en tuinbouw met een verbrede functie. Zowel in het bestuur als in diverse projecten werken boeren en tuinders nauw samen met natuur- en milieubeschermers.

cfk, hcfk
Chloorfluorkoolwaterstoffen, Waterstofchloorfluorkoolwaterstoffen.

cng
Compressed Natural Gas.

CO
Koolmonoxide, toxisch bij hoge concentraties.

cod of czv
Chemical Oxygen Demand / Chemisch Zuurstof Verbruik is een parameter om het zuurstofverbruik te meten, zodat de vermesting van het water bepaald kan worden.

college toelating bestrijdingsmiddelen (CTB)
Alle bestrijdingsmiddelen die in Nederland gebruikt, verhandeld of in voorraad worden gehouden, dienen eerst te zijn toegelaten op grond van de Bestrijdingsmiddelenwet van 1962. Het betreft zowel gewasbeschermingsmiddelen, desinfectiemiddelen, aangroeiwerende scheepsverven, houtconserveermiddelen als middelen voor huishoudelijk gebruik. Bestrijdingsmiddelen worden beoordeeld op werkzaamheid, alsmede mogelijke schadelijke gevolgen voor het milieu, voor de volksgezondheid en voor de toepasser. Het College voor de Toelating van Bestrijdingsmiddelen is gemandateerd door vier bewindslieden (LNV, VWS, SZW en VROM) voor het nemen van beslissingen over de toelating van bestrijdingsmiddelen. Het College, dat uit onafhankelijke deskundigen bestaat, wordt ondersteund door een Collegesecretariaat, dat beslissingen wetenschappelijk en administratief voorbereidt.

combinatieconstructies
Constructies waarin verschillende materialen zijn toegepast, waarbij de materiaaleigenschappen zijn afgestemd op de gewenste levensduur. Veelal toegepast op de waterlijn.

complexvormers
Complexvormers worden als ingrediënten gebruikt in schoonmaakmiddelen zoals kalkoplosmiddelen, strippers en als stabilisator in bleekmiddelen en zeepproducten. Zij verwijderen en/of voorkomen kalkaanslag.
De belangrijkste zijn fosfaten. Zie bij fosfaten.

computer to plate (CTP)
Een techniek waarbij de platen direct vanuit de computer belicht wordt. Er hoeven geen films gemaakt te worden.

crt
Cathode Ray Tube ofwel kathodestraalbuis.

ctb
College Toelating Bestrijdingsmiddelen.

combizorg boomkwekerij
Combizorg, een keurmerk in ontwikkeling. Combizorg omvat drie aspecten van kwaliteit, namelijk: kwaliteit van het product (innerlijk en uiterlijk), milieukwaliteit en de kwaliteit van de arbo-omstandigheden. Een vierde overkoepelende kwaliteit is daar aan toe te voegen, namelijk kwaliteit van bedrijfsvoering. Deze eisen zullen jaarlijks worden bekeken om te toetsen of ze nog toereikend zijn. Zo niet, dan wordt het keurmerk aangepast. Voor meer informatie:
DLV adviesgroep n.v.
Postbus 263
2670 AH Naaldwijk
telefoon: 0174-282 828

co2
Koolstofdioxide, een belangrijk broeikasgas. Door een teveel van onder andere deze stof ontstaat het @@versterkte broeikaseffect@@ waardoor klimaatverandering zal optreden.

cpe-keurmerk voor eieren
Voor scharreleieren en scharrelpluimvee is er het CPE-keurmerk. Gewone eieren zijn meestal legbatterij-eieren. Scharreleieren zijn onder te verdelen in vier categorieën: het scharrelei, het volière-ei, het vrije uitloop-ei en het vrije uitloop-ei extensief. U vindt op het keurmerk terug om welk soort ei het gaat. Het scharrelei komt van kippen die in schuren leven met zitstokken, legnesten, strooisel op de grond en met daglicht. Er zijn zeven kippen per vierkante meter. Ze kunnen niet naar buiten. Bij het volière-ei hebben de kippen meer ruimte. Ze hebben een nest. Op de vloer van een volière-stal zijn stellingen gemaakt met meerdere verdiepingen. Het vrije-uitloopei komt van kippen die niet alleen binnen scharrelen, maar ook naar buiten kunnen. Bij het vrije-uitloopei extensief hebben de kippen tien vierkante meter buitenruimte. Deze laatste manier van kippen houden is duur en komt nauwelijks voor in Nederland. Het CPE (Controlebureau voor Pluimvee, Eieren en Eiproducten kent het keurmerk toe. Het is een onafhankelijk bureau dat onder toezicht staat van de overheid.

crow
Kenniscentrum voor verkeer, vervoer en infrastructuur. In de stichting CROW werken overheid en bedrijfsleven samen vanuit hun gemeenschappelijke belangen bij het ontwerp, de aanleg en het beheer van vooral wegen en verkeers- en vervoersvoorzieningen. Deze samenwerking krijgt gestalte in de drie hoofddoelstellingen van CROW: *Onderzoek in de grond- en wegenbouw en de verkeerstechniek *Regelgeving in de grond, water- en wegenbouw (RAW-systematiek) *Kennisoverdracht: publicaties, documentatiecentrum, cursussen, congressen/seminars, magazine @@Wegen@@ CROW zal in samenwerking met het Centrum voor Duurzaam Bouwen (Nationaal DuBo centrum) in Utrecht en CUR in 1999 starten met een Informatiepunt Duurzaam Bouwen voor de GWW-sector waar de markt telefonische informatie kan opvragen met betrekking tot de ontwikkelingen rond Duurzaam Bouwen in de GWW-sector. De aanpak voor dit informatiepunt is in 1998 verder uitgewerkt. In 1999 wordt het operationeel. Een en ander wordt ondersteund door de Ministeries van Verkeer en Waterstaat en VROM. Voor meer informatie:
Galvanistraat 1
6716 AE Ede
Postbus 37
6710 BA Ede
telefoon: (0318) 62 04 10
fax: (0318) 62 11 12
e-mail: crow@crow.nl
website: www.crow.nl

crt-filters
Continuously Regenerating Trap. Het gaat om een uitlaatgas-nabehandelingssysteem. Het werkt alleen met zwavelarme brandstof.

cup capacity
Is het aantal kopjes met een inhoud van 125 cm3 dat de machine kan produceren per uur waarbij de temperatuur van de geproduceerde drank 75oC of hoger is dan het inkomende water van de tap.

cur-rapport
Publicatie uitgegeven door de Civieltechnisch Centrum Uitvoering, Research en Regelgeving.

default time
Tijd waarna apparaat in sleep-mode schakelt.

demeter
Demeter is een keurmerk van de Biologisch Dynamische landbouw (BD). Biologisch dynamische landbouw is een vorm van biologische landbouw. Hierbij wordt ook gelet op kosmische invloeden op planten en worden preparaten gebruikt. Die preparaten kun je vergelijken met homeopathische middelen, maar dan voor planten. Op BD-producten staat naast het EKO-keurmerk ook het Demeter-keurmerk.

demo
Stimuleringsregeling van VROM uitgevoerd door Novem. Demo richt zich op het wegnemen van belemmeringen van marktintroductie van schonere voertuigen. Hier gelden de volgende voertuigcategorieën: personenauto’s, bestelwagens, stads- en streekbussen, vrachtauto’s, speciale voertuigen, touringcars en binnenvaartschepen. Het subsidiepercentage varieert tussen de 15% en 35%. Gedacht kan worden aan de volgende (aandrijf)technieken: LPG, CNG, CRT, DeNOx-katalysator, hybride, zuinige en schone diesel en elektrisch. Ook proeven met Euro 4 en 5 zijn mogelijk. Uitvoering door VROM.

denox-systemen
Nabehandelingssysstemen waarmee NOx uit de uitlaatgassen van alle verbrandingsmotoren kan worden verwijderd.

diagnostisch onderhoud
Hierbij wordt alleen onderhoud en reparatie uitgevoerd wanneer de conditie van het betreffende onderdeel dat vereist. Is de tegenhanger van preventief onderhoud. Het onderhoud wordt makkelijker.

diepvriesproducten
Ingevroren producten zoals bake-off brood, groenten, e.d.

din 19309
Een Duitse kwaliteitsnorm voor kopieerpapier.

doseersysteem
Een hulpmiddel voor het gemakkelijk en nauwkeurig doseren. De belangrijkste zijn:
-doseerdop: een dop op een productflacon waarmee steeds een afgepaste hoeveelheid kan worden gedoseerd;
-maatbekers;
-doseerpomp: een pomp geplaatst op een can of flacon waarmee steeds een aangepaste hoeveelheid kan worden gedoseerd;
-doseerstation: een apparaat waarmee reinigings- en/of onderhoudsmiddelen op de juiste wijze met water worden gedoseerd en in een emmer, spoelflacon of machine kunnen worden getapt;
-doseersysteem: hulpmiddel voor het gemakkelijk en nauwkeurig doseren;
-losse verpakkingen;
-doseerpatronen;
-tabletten;
-doseerflessen en –doppen;
-geautomatiseerde doseerprogramma’s.
Systeem voor dosering van schoonmaakproducten.
De belangrijkste zijn:
-fles- of jerrycan-schroefdoppen;
-maatbekers;
-doseerpompen;
-losse verpakkingen;
-doseerpatronen;
-tabletten;
-doseerflessen en –doppen;
-geautomatiseerde doseerprogramma’s.

dpx-filter
Zie CRT, werkt ook met laagzwavelige brandstof.

droge methode
Schoonmaakmethode waar geen water aan te pas komt, zoals bij het vegen, stofzuigen en het stofwissen, wordt droog schoonmaken genoemd.

dubo centrum (nationaal)
Het doel van duurzaam bouwen (dubo) is het beperken van de belasting van bouwactiviteiten voor mens en milieu. Het Nationaal Dubo Centrum is in 1996 opgericht door de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV), de Nederlandse Onderneming voor Energie en Milieu (Novem) en de Stichting Bouwresearch (SBR) om aan de verwezenlijking van dat doel bij te dragen. Voor meer informatie:
Nationaal Dubo centrum
Postbus 29046
3001 GA Rotterdam
Tel.: (010) 412 47 66
Fax: (010) 214 29 25
Dubo Infodesk: (010) 412 21 20

duurzaam
Twee betekenissen:
- met lange levensduur
- in de zin van "duurzame ontwikkeling"(= ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder daarmee voor de toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen ook in hun behoeften te voorzien).

duurzaam bosbeheer
Duurzaam bosbeheer houdt in dat het oppervlakte bos en de natuurwaarden in stand gehouden worden, er geen hout gebruikt wordt uit natuurlijke bossen, kaalkap niet is toegestaan en er voldoende bosaanplant plaatsvindt, zodat het totale bosareaal niet afneemt. Verder worden minimaal twee soorten bomen aangeplant om de diversiteit te waarborgen en worden geen bestrijdingsmiddelen gebruikt bij de onkruidbestrijding. Bemesting gebeurt met chloorvrije meststoffen. Papier met het FSC-keurmerk voldoet minimaal aan bovengenoemde eisen.

duurzaam geproduceerd hout
Dit is duurzaam geteeld (getoetst aan ecologische criteria) hout met een lange levensduur en is tevens aan enkele sociaal-economische criteria getoetst. Het certificaat moet voldoen aan de minimumeisen van de Nederlandse regering. Zie voor meer informatie over hout ook de milieuspecificatie kopieerpapier, de begrippenlijst, de hulplijst uit de milieuvoorkeurslijst materiaalgebruik openbare ruimte Amsterdam (te verkrijgen bij het Servicepunt), de website van FSC-keurmerk en voor product- en leveranciersinformatie de website van Stichting Goed Hout en Stichting Keurhout.

dww-wijzer
Publicatie van de Dienst Weg- en Waterbouwkunde van Rijkswaterstaat met vooral technische informatie over een specifiek onderwerp in de grond- weg- en waterbouw.

e-2000
Zwitsers energielabel. Beoogt 20-30% van de markt te labelen.

ecf / tcf
Elementary Chlorine Free (met chloordioxide) / Total Chlorine Free (zonder chloorhoudende middelen).
Op basis van beschikbare (toxicologisch) onderzoek kan worden geconcludeerd dat geen milieuvoorkeur voor TCF-bleking boven ECF-bleking kan worden uitgesproken. Papier op basis van ECF-gebleekte pulp dient daarom ook als milieuvriendelijk alternatief te worden beschouwd. Hierbij is tevens relevant dat de kwaliteitsproblemen ronde de bleking zonder chloorhoudende middelen nog niet geheel opgelosst zijn. Een beperking tot TCF-bleking als milieucriterium kan op basis van het bestaande onderzoek niet worden gerechtvaardigd. Aanbevolen wordt derhalve om aan te sluiten bij de eis inzake AOX (zoals geformuleerd door Nordic Swan).

EDTA
Zie APEO.

EGR
Uitlaatgasrecirculatie.

EG richtlijn 67/548/EEC
Richtlijn 67/548/EEG van de Raad van 27 juni 1967 betreffende de aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen inzake de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke stoffen

eg richtlijn 73/404/eeg
Deze richtlijn verbiedt het op de markt brengen en het gebruiken van detergentia, wanneer de gemiddelde biologische afbreekbaarheid van de daarin aanwezige oppervlakte-actieve stoffen minder dan 90% bedraagt voor elk van de volgende categorieën: de anionactieve, de kationactieve, de niet-ionische en de amfolitische oppervlakte-actieve stoffen.
Het gebruik van oppervlakte-actieve stoffen waarvan de gemiddelde graad van biologische afbreekbaarheid ten minste 90% bedraagt, mag bij normaal gebruik geen schade berokkenen aan de gezondheid van mens of dier.

eg richtlijn 74/151
Richtlijn inzake onderlinge aanpassingen van de wetgeving van de lidstaten betreffende bepaalde onderdelen en eigenschappen van landbouw- of bosbouwtrekkers op wielen.

eg richtlijn 80/1269
Richtlijn betreffende onderlinge aanpassingen van de wetgeving van de lidstaten inzake het motorvermogen van motorvoertuigen (16 december 1980).

eg richtlijn 88/77/eeg
In de oorspronkelijke richtlijn betreffende uitlaatgas van motoren van zware voertuigen (GVW >3,5 ton). De procedure is overgenomen van ECE-Reg 49, maar de grenswaarden zijn ten opzichte van Reg 49 verlaagd met respectievelijk 20% (CO en NOx) en 30% (HC), als eerste stap. Richtlijn 88/77 komt daarmee overeen met Reg 49-01. Van kracht sinds 1 juli 1988 voor nieuwe goedkeuringen en sinds 1 oktober 1990 voor bestaande goedkeuringen.

eg richtlijn 91/542/eeg
Eerste aanscherping van richtlijn 88/77/EEG. Bevat twee stel grenswaarden, namelijk, Stel A voor 31 december 1992 en stel B dat van kracht is geworden op01 oktober 1995 voor nieuwe goedkeuringen en op 1 oktober 1996 voor bestaande goedkeuringen. A en B zijn beter bekend als Euro 1 en Euro 2. Deze richtlijn komt overeen met Reg 49-02. Met deze richtlijn worden voor het eerst ook een meetmethode en een grenswaarde van kracht voor de uitstoot van (roet)deeltjes.

eg richtlijn 97//68/eg
Richtlijn betreffende onderlinge aanpassingen van de wetgeving van de lidstaten inzake maatregelen tegen de uitstoot van verontreinigende gassen en deeltjes door inwendige verbrandingsmotoren die worden gemonteerd in niet voor de weg bestemde mobiele machines.

ehs
Ecologische HoofdStructuur, een netwerk van beschermde natuurgebieden dat door heel Nederland.

eia-regeling
De Energie Investerings Aftrek, uitgevoerd door het Ministerie van EZ, biedt ondernemers die investeren in energiebesparende bedrijfsmiddelen en duurzame energie een financieel voordeel. Minimaal 40% van de investeringskosten (met een maximum van 205 miljoen gulden) van deze bedrijfsmiddelen is aftrekbaar van de fiscale winst. Het voordeel is duidelijk: de EIA drukt de fiscale winst. Over één of meer jaren hoeft minder inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting te worden betaald. De overheid wil zo investeringen in energiebesparing en de inzet van duurzame energie door het Nederlandse bedrijfsleven stimuleren. Voor aanvullende informatie en de brochure kunt u contact opnemen met de Helpdesk EIA/EINP,
telefoon (038) 455 34 30.

EKO-keurmerk
Het EKO-keurmerk staat op producten uit de biologische landbouw. Biologische landbouw is een milieuvriendelijke manier van landbouw. Er worden bijvoorbeeld geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Bij de verwerking worden geen chemische synthetische geur-, kleur- en smaakstoffen of conserveringsmiddelen gebruikt. Bij de productie wordt geen gebruik gemaakt van genetische modificatie-technieken. De keuringsinstantie is SKAL.

ELR
Load response test. Test waarbij een constant toerental de motorbelasting in heel korte tijd wordt opgevoerd tot vollast, teneinde na te gaan of onder die omstandigheden de uitstoot van zwarte rook voldoende wordt beperkt.

EMAS
Eco Management en Audit Scheme van de Europese Unie. De EMAS-verordening (EEG nr. 1836/93) vraagt van deelnemers, naast een gecertificeerd milieuzorgsysteem, de publicatie van de milieuprestaties; een milieuverklaring of milieujaarverslag.

Emballage
Verpakkingen zoals pellets en kratjes.

Energiebesparingsregeling particulieren
Vanaf 1 januari 2000 is er een regeling van kracht om besparing op het huishoudelijk energiegebruik te stimuleren. Via de energiebedrijven ontvangen huishoudens die energiezuinige apparaten kopen en/of energiebesparende maatregelen in en aan de woning treffen een Energiepremie. Deze wordt betaald uit de energiebelasting en is te vergelijken met een teruggaaf van betaalde belasting.

energy star
Amerikaans energielabel voor o.a. kantoorapparatuur. Beoogt het grootste deel van de markt te labelen.

env 12281
Deze Europese (pre)standaard specificeert de eisen voor niet-geplastificeerd papier (cut-size paper sheet) voor kopiëren, printen, etc. in 80 g/m2 en in A4-formaat gebaseerd op de EN 20216. Andere grams en formaten papierproducten van de ISO-A serie vallen ook onder deze standaard zolang deze voldoen aan de eisen van deze Europese (pre)standaard. Deze standaard omvat een aantal andere standaarden, zoals EN 664, ENV 12448.

erosie
Het door wind of water verweren van de bodem en het verspreiden van grond.

esc
European Steady-state Cycle: aangepaste 13 mode testcyclus die geldt vanaf Euro 3.

etc
European Transient Cycle: testcyclus waarbij de motor met voortdurend wisselende toerentallen en belasting wordt beproefd. Geldt voor gasmotoren en dieselmotoren met nabehandeling vanaf Euro 3, en voor alle motoren vanaf Euro.

eu
Zie EG en zie Richtlijnen EG.

eu ecolabel
Een milieukeurmerk van de Europese Commissie vastgelegd in de verordening EEG Nr. 880/92. De inhoud sluit aan bij het beleid uit het vijfde EG milieu-actieprogramma en de agenda 21.
Het is een bruikbaar instrument voor de integratie van milieubeleid op maatschappelijk niveau en op praktisch niveau aansluiten bij het marktbeleid. Doel is het ontwikkelen van, voor heel Europa geldende, milieukeurmerken voor verschillende producten. Er is ook een EU-ecolabel voor kopieerpapier.

euro-normen
Gebruikelijke aanduiding voor het stelsel grenswaarden van Richtlijn 91/542/EEG, resp. Reg 49-02. De waarden zijn weergegeven in het document: wet- en regelgeving.

F
Fosfor; in opgeloste vorm spreken we van fosfaat (PO43-), deze stof is evenals de stikstofoxiden verantwoordelijk voor vermesting.

fair trade
De Fair Trade-organisatie is een stichting voor ontwikkelingshulp met als doelstelling het bevorderen van de positie van producentengroepen in ontwikkelingslanden. Dit wordt gedaan door middel van het drijven van (eerlijke) handel, het geven van assistenties (technische assistentie, productontwikkeling, managementtraining en kredietfaciliteiten) en door beïnvloeding (voorlichting en lobby).

farbo-regeling
Per 1 januari 1998 is de FARBO-regeling van kracht. Deze regeling is bedoeld om de arbeidsomstandigheden te verbeteren. Hiermee is het mogelijk dat investeringen die leiden tot verbetering van de arbeidsomstandigheden vrij kunnen worden afgeschreven op een wijze zoals die ook door de VAMIL-regeling wordt toegepast. De regeling is slechts van toepassing indien ondernemers investeren in bedrijfsmiddelen die op een lijst zijn opgenomen, de zogenaamde Arbolijst. Nadere informatie over deze regeling kunt u inwinnen bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: telefoon (0800) 9051 (gratis).

ferrodur
Een glasachtige massa met een anorganische samenstelling die op staal wordt gesmolten bij temperaturen van 800 graden Celsius.

fgn
Food Service Grootgebruik Nederland. Voor meer informatie, onder andere brochure Milieuvriendelijke teelt:
Sluisjesdijk 111
3008 PE Rotterdam
tel. (010) 495 66 90
fax (010) 495 66 96
e-mail: fgn@wxs.nl

flexibel meubilair
Uitgangspunt van flexibel meubilair is een optimale bruikbaarheid en duurzaamheid van het meubilair gerelateerd aan het voldoen aan wettelijke eisen en normen op het gebied van milieu en arbeidsomstandigheden.
Milieuvoordeel: flexibel meubilair vergroot de duurzaamheid van het meubel door demontabelheid en betere combineermogelijkheden.

flexibele werkplek
Een compacte activiteitgerelateerde (schrijfwerk, telefoonwerk of pc-werk) werkplek die per dag door verschillende personen gebruikt kan worden. Vaak gebruikt voor deeltijdbanen.
Milieuvoordeel: minder werkplekken nodig, er wordt bespaard op meubilair en daarmee ook op inzet van materialen. Verder worden energieverbruik, afval en emissies gereduceerd.

fluorescentiepoeders
Poeders die onzichtbaar licht (UV-straling) omzet in licht dat door het menselijk oog kan worden waargenomen.

fosfaatvervangers
Complexvormers zoals EDTA en fosfonaten in was- en reinigingsmiddelen als vervangers van fosfaten.
Zie verder bij complexvormers, EDTA en fosfaten.

fosfaten
Zijn de belangrijkste complexvormers (zie bij complexvormers) omdat ze niet alleen kalk uit het water halen maar ook beter schoonmaken en niet giftig zijn. Het grote probleem met fosfaten was dat er in de jaren @@70 veel te veel van in het milieu terecht kwamen, waardoor vermesting (eutrofiëring) ontstond. Fosfaten zijn namelijk voedingstoffen voor waterorganismen en zijn een belasting als er te veel van in het milieu terecht komt. Door te veel fosfaten ontstaat er veel meer algengroei dan normaal. Meer algen gebruiken meer zuurstof, zodat een zuurstoftekort kan ontstaan voor waterbewoners. Daarom zijn fosfaten uit waspoeders gehaald.

fpd
Flat Panel Display, platte beeldschermen.

fsc-keurmerk
Het FSC-keurmerk van de Forest Stewardship Council geeft aan dat het hout afkomstig is uit een bos dat onafhankelijk is beoordeeld als een goed beheerd bos volgens normen voor milieu (duurzaam), sociale omstandigheden en economie.
FSC is opgericht in 1993 in Toronto, Canada. Onder de oprichters waren bosbeheerders, milieu-organisaties, houthandels, bedrijfsleven en vakbonden. Er zijn momenteel 36 landen aangesloten. De leden variëren van WNF tot IKEA, Intergamma en Bührmann-Ubbens papier.

functionele eis
Een beschrijving van de prestatie die het product of de dienst moet leveren. Pas als éénduidig vaststaat aan welke functionele eisen voldaan moet worden, kan worden overgegaan tot de technische ontwerpfase (de technische specificatie).

galvanische processen
Bedekken van metaal, meestal ijzer of staal met een beschermende laag van zink om oxidatie te voorkomen. Meestal door electroplating, anodiseren, chromateren, fosfateren, passiveren en chemisch zwarten.
website: www.encyclopedia.com.

gasontladingslampen
Lamp waar onder invloed van elektrische stroom een gasvormige stof oplicht.

gea-label
Het GEA-label is een initiatief van de Group for Efficient Appliances (GEA) en heeft tot doel het gemiddelde verbruik van energie in de stand-by stand terug te brengen. Het GEA-label is geïntroduceerd om de consument te helpen een keuze te maken voor efficiënt energieverbruik.

gebakken (straat)steen
Van klei gevormde hard gebakken steen voor bestratingen.

gebruikersprofiel elektriciteit
Een gemiddeld belastingpatroon op basis waarvan de elektriciteitsverbruiker wordt afgerekend.

geleiderail
Lintvormige beveiligingscontructies samengesteld uit metalen planken, afstandshouders en palen of stijlen.

geluidsniveau (bijv. 87+8logP)
Het geluidsniveau wordt berekend volgens de formule.

geluidsniveau
Het tienvoudige van het ‘opgegeven geluidsniveau LWAd’, zoals aangegeven in punt 3.25 van ISO 9296, mag bij metingen tijdens de onbelaste werking van de PC niet meer dan 48 (A) bedragen. Onder andere bedrijfsomstandigheden van de PC (toegang tot de diskette of harde schijf) mag de opgegeven waarde van 55 dB (A) niet overschreden worden. De metingen worden volgens DIN EN 27 779 uitgevoerd.

GFT
Groente-, fruit- en tuinafval.

Granulaat
Korrelig product dat wordt verkregen door een vaste stof een behandeling te laten ondergaan.

gradienten
Geleidelijke overgangen in bodemsoort, grondwatertype en grondwaterstand die tot gevolg hebben dat de daar aanwezige vegetatie veelal gevarieerder is.

groencertificaat
Een door de overheid ingestelde methode om aan te geven dat de op het certificaat vermelde elektriciteit op een duurzame manier opgewekt is.

groenleverancier
Een leverancier van (100%) groene energie.

groenwerk
Praktijkboek voor bos, natuur en stedelijk groen, project groenwerk IBN, IPC en IKC. Auteurs: L.V. Oorspronk, C.M. Niemeijer, J. Verburg, e.a.. Uitgeverij: EBI, Elsevier, Doetinchem, laatste uitgave 1998. ISBN: 90-5439-064-6. Telefoon (0314) 34 98 65.

GVW
Gross Vehicle Weight.

GWW
De sector Grond-, Weg- en Waterbouw.

GWW-pakket (CROW en CUR)
Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen voor de GWW-sector. Hierin zijn maatregelen opgenomen om Duurzaam Bouwen in GWW-werken te implementeren.

HACCP
Hazardous Analyses Critical Control Points. Hygiënische eisen gesteld aan het klaarmaken, serveren en aanbieden van voedselproducten.

HC
Koolwaterstoffen; dragen (met NOx) bij tot de vorming van fotochemische smog. Sommige HC-componenten zijn bovendien giftig en/of carcinogeen.

Hoogovencement
Cement dat voor het grootste deel uit hoogovenslakken bestaat.

Hotfill
Toevoer van warm in plaats van koud water bij drankautomaten, alleen zinvol als grotere hoeveelheden achter elkaar getapt worden.

Houdbare producten
Producten die langer dan vier weken houdbaar zijn, bijvoorbeeld groenteconserven, koffie en overige dranken.

Hybride aandrijving
Voertuig met meer dan één aandrijf- en opslagsysteem. Een daarvan is vaak elektrisch.

IARC-lijst
Internationale Internationale lijst met toxicologische stoffen, zie de milieuspecificatie kopieerpapier van Stichting Milieukeur.

IPA
Isopropylalcohol - een vluchtige organische stof (VOS), zit in het vochtwater.

ISO-1043 (NEN-EN-ISO-1043)
Kunststoffen - symbolen en afkortingen
deel 1: Basispolymeren en hun specifieke eigenschappen
deel 2: Weekmakers
deel 3: Vlamvertragers
Verschijningsdatum: 1999.

ISO 9706
International Standard Organization. Papier die voldoet aan deze norm kan bewaard worden voor een periode van 200 jaar (archiefstukken).

ISO 14001
Een van de gangbare milieumanagementsystemen. Bedrijven die voldoen aan de eisen van ISO 14001 ontvangen een ISO 14001 certificaat. Een milieumanagementsysteem is een manier om systematisch milieumaatregelen te organiseren met inachtneming van vooraf bepaalde routines. Dit systeem vereist een milieubeleid, milieudoelstellingen, een milieuorganisatie en milieucontroles om resultaten te kunnen meten. Met als basis het milieubeleid van de organisatie ligt het in de bedoeling om continu verbeteringen door te voeren.

JJJJ
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.

JJJJ
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.

Kalibreren
Kalibreren is het ijken van het apparaat op een bepaalde waarde. Bijvoorbeeld het nagaan of de boilertemperatuur ook echt 80 graden is als dit op het apparaat ingesteld is.

Kantoorinnovatie
Het mede door meubilaire toepassingen, creëren van een activiteitsgerelateerde werkomgeving.

Kartoflex
Branchevereniging, Vereniging van Nederlandse fabrikanten van Kartonnages en Flexibele Verpakkingen.

kiwa certificaat
Een kwaliteitsverklaring afgegeven door het KIWA te Rijswijk.

komo keur
Keurmerk van de Stichting Bouwkwaliteit voor bouwmaterialen.
KOMO certificering van verduurzaamd hout waarborgt dat verduurzaamd hout volgens alle in Nederland geldende wetten en normen is verduurzaamd met middelen die daarvoor expliciet zijn toegestaan en waarvan verzekerd is dat afdoende chemische binding hebben met hout.

koperhoudende houtverduurzamingsmiddelen
Ook wel koper-chroom-arseen zouten of wolmanzouten genoemd. In de milieuspecificatie beschoeiingen gaat het om de volgende middelen: Superwolmanzout-CO op basis van koper-chroom-arseen (CC(A)), Koper Chroom (CC) en Koper (C).

kvgo
Koninklijke Vereniging Grafische Ondernemers, branchevereniging van drukkerijen e.d.

kwaliteitscertificering
Eisen en aanbevelingen die van toepassing zijn op het kwaliteitssysteem van een organisatie.

Laagzwavelige diesel
Tot 1 januari 2000: maximaal 500 ppm, daarna 350 ppm.

ladder van lansink
Omgaan met reststoffen in volgorde van afnemende voorkeur: Preventie (kwalitatief - kwantitatief) Hergebruik (product hergebruik - materiaal hergebruik - toepassing als energiebron) Definitieve verwijdering (verbranden zonder energiewinning - storten).

lambda-regeling
Regeling voor de ideale brandstof-luchtverhouding.

laminering
Het drukwerk voorzien van een laminaatlaag ter bescherming en de esthetische waarde.

lampsysteemrendement
Maat voor het rendement van een lamp inclusief het voorschakelapparaat. Het is het quotiënt van de lichtstroom die uit de lichtbron treedt en het opgenomen vermogen van lamp én voorschakelapparaat (lumen/watt).

lcd
Liquid Crystal Display.

ld 50 waarde
Geeft de latale dosis aan van een bepaalde toxische stof waarbij 50 % van de populatie komt te overlijden bij blootstelling.

(licht) verontreinigde grond - afvalstoffenwetgeving
(Licht) verontreinigde grond als afval wordt gezien. Bij transport van deze grond is een transportgeleidebiljet verplicht. Dit wordt geregeld in de Provinciale Milieuverordening.

lithografie
In enge zin: het gereed maken van een productie voor drukken (werkzaamheden als pre-flight check, proeven en maken van films of voorbereiden van CTP).
In brede zin: Omvat lithografie ook DTP werkzaamheden zoals digitaliseren van beeldmateriaal en opmaak-activiteiten.

LPG
Liquified Petroleum Gas.

Mac-waarden
Maximaal aanvaardbare concentratie.

Max Havelaar
Dit keurmerk voor voedingsmiddelen staat voor een sociaal-economisch gerechtvaardigde productie van verschillende producten zoals koffie en bananen. Met name ontwikkelingslanden worden hierdoor financieel gesteund. Het keurmerk heeft tevens milieu-aspecten in zich. Het keurmerk wordt door Stichting Max Havelaar (te Utrecht) uitgegeven.

mia milieulijst
De Milieu Investerings Aftrek Milieulijst bepaalt voor welke bedrijfsmiddelen de VAMIL-regeling geldt. De milieulijst wordt in principe eens per jaar vervangen door een nieuwe lijst.

mibu-regeling
Bijdrageregeling Milieuvriendelijke Vervoertechnieken. Aanschafsubsidie voor de op de markt verkrijgbare extra milieuvriendelijke voertuigen voor het collectief personenvervoer, GVW>3500 kg en meer dan 8 zitplaatsen. Uitvoering door Senter.

microvezeldoekje
Microvezels bestaan sinds het midden van de jaren tachtig. Ze zijn ontwikkeld als garen voor thermische kleding vanwege hun eigenschap transpiratievocht goed op te kunnen nemen. Deze goede vochtopnemende eigenschap leent zich ook uitstekend bij het klamvochtig reinigen van interieurs. Reinigingsdoeken van microvezels worden sinds het begin van de jaren negentig op de markt gebracht. De microvezel is samengesteld uit 70% polyester en 30% polyamide.
Door de bijzondere samenstelling van de doeken kunnen ze worden toegepast bij de dagelijkse interieurreiniging. Ze zijn geschikt voor het snel verwijderen van licht aangehecht vuil op harde oppervlakken zoals staal, meubels, glas, spiegels, vloeren enz.
Doekje van synthetische vezel die kleiner is dan alle bestaande natuurlijke vezels (in de praktijk 12 mm) gebruikt voor bijvoorbeeld vloer-, interieur- en sanitairreiniging.

milieubewuste teelt (mbt)
MBT staat voor een zekere milieuwinst bij de teelt van groenten en fruit. Dit wordt niet rechtstreeks aan de consument bekend gemaakt. Informatie over deze producten kan via het supermarktkanaal aan de consument geboden worden. Het product is te herkennen aan het vlinderlogo. Voor de teelt van elk product zijn afzonderlijke teeltrichtlijnen opgesteld. De stichting MBT stelt deze richtlijnen op in samenwerking met telers, veilingen, onderzoekers en voorlichters. De richtlijnen hebben betrekking op gewasbescherming, bemesting en energiegebruik. Alle milieubewuste teelten worden gecontroleerd door SGS Agro Control.

milieukeurmerk
Dit is een Nederlands milieukeur en wordt ontwikkeld door de Stichting Milieukeur. Deze stichting is in 1992 opgericht op initiatief van de rijksoverheid. Dit milieukeur kent een breed maatschappelijk draagvlak doordat overheden, producenten, consumenten, detailhandels- en milieuorganisaties zijn vertegenwoordigd in twee Colleges van Deskundigen.

mineralisatie
Totale afbraak (ultieme afbraak) van de moleculen. De verbinding wordt omgezet in (voornamelijk) koolstofdioxide en water.

moppen
Een natte vloerreinigingsmethode voor het verwijderen van aangekleefd vuil.

mps = milieu project sierteelt
Milieu Project Sierteelt (MPS) is een milieukwalificatiesysteem, gebaseerd op registratie voor siertelers. De bloemisterijsector (Nederlandse bloemenveilingen en LTO Nederland/LTO Groeiservice) heeft in 1995 het initiatief genomen tot oprichting van MPS. De Stichting MPS stimuleert de milieubewuste teelt van bloemen, planten en boomkwekerijproducten. MPS heeft als doel de milieubelasting op sierteeltbedrijven te verlagen en het imago van de sierteeltsector te versterken en verbeteren. Voor meer informatie:
Middel Broekweg 29
Postbus 533
2675 ZT Honselersdijk
Telefoon (0174) 61 57 15
Telefax (0174) 63 20 59
website: www.mps.nl.

multifunctionele apparatuur
Onder multifunctionele apparatuur worden machines verstaan die twee of meer van de volgende functies combineren:
- printen
- faxen
- kopiëren.

multi-upgradables
Multifunctionele apparatuur welke modulair zijn opgebouwd waarbij de functies eenvoudig uitgebreid kunnen worden.

mupi
Afkorting van @@mobilier urbain à publicité illuminé@@, oftewel straatmeubilair in de vorm van verlichte reclamezuil.

napm-label
De "National Association of Paper Merchants" (Groot-Brittannië) ontwikkelde een label voor gerecycleerd papier. Dit label wordt toegekend aan kringlooppapier dat voor minimaal 75% uit werkelijke afvalvezels bestaat van de categorieën B, C en D, dus géén fabrieksafval A (zie ABCD-classificatie).

natte methode
Schoonmaken waarbij water en/of vloeibare, opgeloste reinigingsmiddelen worden gebruikt, noemt men nat schoonmaken.
Methode van interieur- en sanitairreiniging waarbij het reinigingsmiddel wordt gedoseerd in een emmer en waarbij een werkdoek in de emmer wordt gespoeld om vervolgens het interieur of sanitair nat te reinigen.

natuurvriendelijke oevers
Een oeverconstructie met een geleidelijke overgang tussen water en land, die uitgaat van een andere constructievorm, namelijk het minder steil aanleggen van een talud waardoor soms voorkomen wordt dat een beschoeiing moet worden aangebracht. Eventueel is er voldoende ruimte om plasbermen aan te leggen en rietcultuur te bevorderen.

Nen
Nederlands Normalisatie Instituut. Bij het NEN is informatie te verkrijgen over normen. Voor inzage zijn beschikbaar alle Europese normen (NEN-EN), internationale normen (ISO en IEC) en de normen uit België (NBN), Duitsland (DIN), Frankrijk (NF), Nederland (NEN en NPR) en het Verenigd Koninkrijk (BS). Via de links-pagina op deze website kunt u direct naar de website van het NEN.

nen 1010
Veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties
deel 0: voorwoord en introductie, dd. 1996
deel 1: onderwerp en toepassingsgebied en fundamentele uitgangspunten, dd. 1996
deel 2: termen en definities, dd. 1996
deel 3: algemene kenmerken, dd. 1996
deel 4: beschermingsmaatregelen, dd. 1996
deel 5: keuze en installatie van electrisch materieel, dd. 1998
deel 6: inspectie, dd. 1997.

nen 1812
Ergonomische criteria voor kantoorstoelen - eisen voor afmetingen en uitvoering beproevingsmethoden.
Verschijningsdatum: 1990.

nen 1813
Ergonomische uitgangspunten voor kantoormeubelen en aanwijzingen voor het gebruik - toelichting bij NEN 1812 en NEN 2449.
Verschijningsdatum: 1990.

nen 2449
Ergonomische criteria voor kantoorwerktafels - eisen voor afmetingen en uitvoering beproevingsmethoden.
Verschijningsdatum: 1990.

nen 2728
Deze norm geeft eisen met betrekking tot kwaliteit, fysische eigenschappen en duurzaamheid van houtvrije papiersoorten voor administratieve en grafische toepassingen.

nen-en 13248
Norm voor Koffiezetapparaten voor huishoudelijk gebruik - Definities, eisen en beproevingsmethoden. Meer informatie en voor het opvragen van de norm moet u bij het NEN zijn:
Naam: Nederlands Normalisatie-insitituut (NEN)
Bezoekadres:
Kalfjeslaan 2
2623 AA Delft
Postadres: Postbus 5059
2600 GB Delft
Telefoon: (015) 2690390
Fax: (015) 2690190
www.nen.nl

nen-en 203 2728
Norm voor grootkeuken gastoestellen.
NEN 203-1 veiligheidseisen, verschijningsdatum 1999.
NEN 203-2 Rationeel energieverbruik, verschijningsdatum 1995.
NEN 203-3 Geschiktheid voor gebruikdoel, verschijningsdatum 1996.

ner
Nederlandse Emissie-Richtlijnen, lucht.

niet-ionische tensiden
Ook wel non-ionogene tensiden zijn tensiden die opgelost in water ongeladen zijn. Ze bestaan uit een alkylketen, afkomstig van aardolie of plantaardige oliën met daaraan een hydrofiel (waterminnende) groep gekoppeld.
Niet-ionische tensiden worden in allerlei was- en reinigingsmiddelen toegepast. Ze kunnen de waskracht versterken door de gezamenlijke toepassing met anionische tensiden.

nmhc
Non-Methane HydroCarbons; vanaf Euro 3 worden afzonderlijke grenswaarden bepaald voor methaan en voor de gezamenlijke overige koolwaterstoffen. De uitstoot van methaan draagt nauwelijks bij aan de fotochemische smog, maar wel aan het broeikaseffect.

nominaal vermogen power supply
Maximaal vermogen wat continu geleverd kan worden.

nordic ecolabeling
Scandinavisch milieulabel.

nordic swan
Dit Scandinavische label wordt ontwikkeld door SIS Ecolabelling Board welke is aangewezen door de overheid. Het Nordic Swan label stelt met name eisen aan emissies naar lucht, water en bodem en aan afvalmaterialen die vrijkomen tijdens de productie van pulp en papier. Deelnemende landen zijn: Zweden, Noorwegen, Finland en IJsland.

nox
Stikstofoxiden, bestaande uit NO en NO2; veroorzaken verzuring en vermesting en spelen een rol in de fotochemische smog. Bij NO2 treden vanaf bepaalde concentraties gezondheidsbezwaren op. NO wordt in de atmosfeer na verloop van tijd omgezet in NO-2.

OECD
Organisation for Economic Coöperation and Development. De Afbreekbaarheidstesten voor oppervlakte actieve stoffen zijn in de OECD richtlijnen vastgelegd. Zie OECD (afbreekbaarheids) testen.

oecd (afbreekbaarheids) testen
Door de OECD zijn een aantal protocollen opgesteld waarmee de biologische afbreekbaarheid van een verbinding kan worden vastgesteld. In de OECD test methoden wordt o.a. nauwkeurig besproken onder welke condities de test dient plaats te vinden, welke analytisch-chemische technieken gebruikt moeten worden, welke stoffen als voedingsbodem voor de micro-organismen moeten dienen etc. Ook is vastgesteld bij welk percentage biologische afbraak de verbinding de test goed heeft doorlopen.
Wanneer een stof het predikaat "ready biodegradable" krijgt is biodegradatie onder realistische omstandigheden zeer waarschijnlijk. De stof dient binnen de gestelde periode voor 60% of 70% afgebroken te worden.

off mode
De stand met de laagste energieconsumptie als de machine is aangesloten op het elektriciteitsnet.

Öko-tex-standaard 100
Is een Duits keurmerk welke ecologische criteria heeft ontwikkeld voor textielproducten o.a. om gezondheidsproblemen te voorkomen bij de consument. Ecologische criteria worden onderverdeeld in criteria voor productie, mensen en verpakkingen.

onderhoud langs wegen
Het onderhoud van groen in bermen van rijwegen. Hieronder valt dus niet het groen langs watergangen, het parkgroen, e.d. Onder bermen wordt verstaan de midden- en zijbermen van rijwegen; het met vegetatie begroeide deel van de infrastructurele voorziening. In de milieuspecificaties wordt met name gekeken naar plattelandswegen, gemeentelijke, provinciale en rijkswegen. De overgang van berm naar verharding valt onder het onderdeel "onderhoud / voorkomen van groen op verhardingen.

onverduurzaamd hout
Hout dat niet is behandeld door biociden ter verlenging van de levensduur.

open uitgifte
Open uitgifte is het serveren van voedingsmiddelen zonder verpakkingen en is goedgekeurd door de Keuringsdienst van Waren mits voldaan wordt aan de volgende hygiëne-eisen:
-gebruik van zogenaamde ademschotten (en vitrinekasten)
-tangen voor aanpakken van voedsel
-gebruiksinstructie voor tangen / er voor zorgen dat deze daadwerkelijk gebruikt worden
-beperkte hoeveelheid uitstallen
-kort bewaren (1 dag).

oppervlakte-actieve stoffen
Stoffen die de oppervlaktespanning van een oplossing kunnen doen verminderen. Ze hebben daarom reinigingskracht.

ops, organisch psycho-syndroom
Vluchtige organische stoffen (VOS), zoals oplosmiddelen in bijvoorbeeld verf, veroorzaken de schildersziekte ofwel Organisch Psycho-Syndroom (OPS). Vooral schildersbedrijven en de tapijtsector heeft met deze stoffen te maken, maar ze komen ook voor in autoreparatiebedrijven en in de grafische branche en ook bijvoorbeeld agrariërs kunnen ten gevolge van bijvoorbeeld onbeschermd spuiten lijden aan deze ernstige vorm van hersenschade. Het gevolg is een heel scala aan @@neurotoxische@@ aandoeningen van gehoorverlies en chronische vermoeidheid tot veranderingen in persoonlijkheid en vroegtijdige dementie. Deze klachten leiden uiteindelijk tot arbeidsuitval die vaak definitief is. Blootstelling vindt vooral plaats via de ademhaling, maar ook via de huid. In het begin zijn de klachten sluipend, ze verdwijnen weer in het weekeinde en tijdens vakanties. Wanneer de blootstelling aanhoudt nemen de klachten toe en worden steeds ernstiger. De Landbouwuniversiteit Wageningen heeft onlangs vastgesteld dat OPS tot impotentie en onvruchtbaarheid leidt. "Op den duur kan regelrechte orgaanbeschadiging het gevolg zijn" zegt voorzitter Toon Schrijver van de OPS-vereniging.

otto-motor
Motor waarbij het brandstof-luchtmengsel in de cilinder m.b.v. een door een bougie afgegeven vonk tot ontbranding wordt gebracht.

P
Fosfor; in opgeloste vorm spreken we van fosfaat (PO43-), deze stof is evenals de stikstofoxiden verantwoordelijk voor vermesting.

pak@@s
Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen.

pe
Poly-ethyleen, een kunststof.

plantenziektekundige dienst
De opdracht van de Plantenziektenkundige Dienst (PD) is het weren, bestrijden en beheersen van ziekten en plagen in de plantaardige sector. Dit om een duurzame, concurrerende en veilige land- en tuinbouw te bevorderen, de handel zoveel mogelijk ongestoord te laten plaatsvinden en het Nederlandse landschap in stand te houden. Voor meer informatie:
Geertjesweg 15
Postbus 9012
6700 HC Wageningen
Telefoon: 0317 - 496911
Telefax: 0317 - 421701.

plasbermen
Natte strook tussen oever en vooroeverbescherming.

plato
Plato staat voor Providing Lasting Advanced Timber Option. Een techniek waarbij door energietoevoer, maar zonder gebruik te maken van toxische stoffen, de structuur van hout wordt gewijzigd waardoor de levensduur wordt verlengd. (vergelijkbare technieken: Stellac Wood, Perdure).

pm
Deeltjes: vaste of gecondenseerde stoffen in uitlaatgas: gezondheidsbezwaren, vooral voor mensen met gevoelige luchtwegen. Mede door de eraan geabsorbeerde stoffen kunnen deeltjes bovendien carcinogeen zijn.

polyester poedercoating
Het elektrostatisch aanbrengen van poederdeeltjes die daarna in een oven op staal worden gesmolten en vervolgens uitharden tot een gesmolten laag.

portlandcement
Cement dat voor een belangrijk deel uit mergel bestaat.

postconsumer
Papier geproduceerd uit pulp van oud papier afkomstig van huishoudens, kantoren en drukkerijen; bedrukt afval. Kwaliteit van postconsumer papier hangt af van mechanisch / chemisch pulp. Mechanische pulp bevat veel niet-vezelbestanddelen (lignine) en is geschikt voor kranten en tijdschriften. Chemische pulp bevat alleen zuivere cellulose bestanddelen en is geschikt voor hoog kwalitatief grafisch papier.

pp
Poly-propyleen, een kunststof.

preconsumer
Papier geproduceerd uit pulp van oud papier afkomstig van papierverwerkende fabrieken of drukkerijen; onbedrukt afval.

proeven
Het vervaardigen van een proef, op basis waarvan het eindresultaat van het drukken kan worden beoordeeld. Proeven van films gebeurt door middel van een ozalid, cromalin of persproef. Digitaal proeven gebeurt door middel van een plotter of bijvoorbeeld een iris-proef of kodak approval.
Indien het drukwerk weinig kleur bevat, kan zeker worden volstaan met een ozalid of uitdraai uit een plotter.

pur
Polyurethaan.

pv cellen
Fotovoltaïsche cellen (zonnepanelen) om duurzame elektriciteit mee op te wekken.

pve/ikb vleeskeurmerk
Dit keurmerk is een keurmerk voor scharrelvlees.

Qualitree
Qualitree, een keermerk voor gekweekte bomen, omvat drie aspecten van kwaliteit, namelijk: kwaliteit van het product (innerlijk en uiterlijk), milieukwaliteit en de kwaliteit van de arbo-omstandigheden. Een vierde overkoepelende kwaliteit is daar aan toe te voegen, namelijk kwaliteit van bedrijfsvoering. Deze eisen zullen jaarlijks worden bekeken om te toetsen of ze nog toereikend zijn. Zo niet, dan wordt het keurmerk aangepast. Voor meer informatie: Nederlandse Bond van Boomkwekers, (030) 657 26 33.

Ram-geheugen
Random Access memory is een tijdelijk werkgeheugen waarin de processor informatie opslaat tijdens of tussen bewerkingen. Het geheugen is veel sneller toegankelijk dan de harde schijf en daarom belangrijk voor de werksnelheid van de computer. Er zijn twee soorten RAM: dynamisch en statisch. Het energieverbruik van statisch RAM geheugen is 100 keer zo laag als dat van een dynamisch RAM.

r 49-test of 13-mode test
Gebruikelijke aanduiding voor de testmethodiek van Reg 49 en Richtlijn 88/77/EEG. Betreft een emissietest voor zware voertuigen. Hierbij wordt in principe aan een losse motor gemeten. Resultaten worden uitgedrukt in g/kWh. Er worden 13 punten gemeten in het kenveld van de motor.

ready biodegradable
Zie OECD testen.

reb
Regulerende Energiebelasting op grond van de Wet belasting op milieugrondslag (Wbm).

reconditioneren
Gebruikte cartridges worden ingezameld, eventueel ontmanteld, gereinigd, gecontroleerd op defecten, eventueel gerepareerd, hervuld met toner en eventueel gereassembleerd.
Dit is producthergebruik. Bij recycling wordt het materiaal hergebruikt.

reconditionering/hergebruik van toner-cartridges
Het inzamelen, schoonmaken, controleren en hervullen van gebruikte cartridges.

Recovery time
Tijd nodig om van de sleep-mode in de stand-by stand te komen.

recyclage-symbool
Het algemeen bekende recyclage-symbool is een niet gecontroleerd label. Normaal wordt dit enkel gebruikt om aan te duiden dat het betreffende papier gerecycleerd is (al dan niet volledig). PAS OP: Soms wordt het ook gebruikt met de vermelding dat het betreffende papier gerecycleerd wordt.

recycling van toner-cartridges
Het inzamelen, demonteren, hergebruiken van goede onderdelen in nieuwe cartridges en het granuleren en inzetten in het productieproces van niet-bruikbare onderdelen (indien mogelijk).

refurbished apparatuur
Hergebruikte apparatuur.

regel, 80-20-
80 Procent van de omzet van je bedrijf wordt bepaald door 20 procent van je leveranciers. Andersom is dit ook het geval: 20 procent van de omzet van je bedrijf wordt bepaald door 80 procent van je leveranciers. Het een is het logische gevolg van het ander. De betekenis hiervan is dat heel veel hele kleine leveranciers zorgen voor maar een klein deel van de omzet. De kosten die hiermee samen hangen (een enorme factuurstroom, onderhouden van contacten e.d.) zijn vaak veel te hoog. De vraag is dan ook: is het noodzakelijk om zoveel leveranciertjes te hebben, of is het mogelijk de inkoop te bundelen en het aantal leveranciers, en daarmee de kosten, omlaag te brengen.

retrofit
Montage achteraf bij bestaande voertuigen.

richtlijn eg 67/548/eec
Richtlijn 67/548/EEG van de Raad van 27 juni 1967 betreffende de aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen inzake de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke stoffen.

richtlijn eg 73/404/eeg
Deze richtlijn verbiedt het op de markt brengen en het gebruiken van detergentia, wanneer de gemiddelde biologische afbreekbaarheid van de daarin aanwezige oppervlakte-actieve stoffen minder dan 90% bedraagt voor elk van de volgende categorieën: de anionactieve, de kationactieve, de niet-ionische en de amfolitische oppervlakte-actieve stoffen.
Het gebruik van oppervlakte-actieve stoffen waarvan de gemiddelde graad van biologische afbreekbaarheid ten minste 90% bedraagt, mag bij normaal gebruik geen schade berokkenen aan de gezondheid van mens of dier.

richtlijn eg 74/151
Richtlijn inzake onderlinge aanpassingen van de wetgeving van de lidstaten betreffende bepaalde onderdelen en eigenschappen van landbouw- of bosbouwtrekkers op wielen.

richtlijn eg 80/1269
Richtlijn betreffende onderlinge aanpassingen van de wetgeving van de lidstaten inzake het motorvermogen van motorvoertuigen (16 dec 1980).

richtlijn eg 88/77/eeg
In de oorspronkelijke richtlijn betreffende uitlaatgas van motoren van zware voertuigen (GVW>3,5 ton). De procedure is overgenomen van ECE-Reg 49, maar de grenswaarden zijn t.o.v. Reg 49 verlaagd met resp. 20% (CO en NOx) en 30% (HC), als eerste stap. Richtlijn 88/77 komt daarmee overeen met Reg 49-01. Van kracht sinds 01-07-1988 voor nieuwe goedkeuringen en sinds 01-10-1990 voor bestaande goedkeuringen.

richtlijn eg 91/542/eeg
Eerste aanscherping van richtlijn 88/77/EEG. Bevat twee stel grenswaarden, namelijk, Stel A voor 31-12-1992 en stel B dat van kracht is geworden op 01-10-1995 voor nieuwe goedkeuringen en op 01-10-1996 voor bestaande goedkeuringen. A en B zijn beter bekend als Euro 1 en Euro 2. Deze richtlijn komt overeen met Reg 49-02. Met deze richtlijn worden voor het eerst ook een meetmethode en een grenswaarde van kracht voor de uitstoot van (roet)deeltjes.

richtlijn eg 97//68/eg
Richtlijn betreffende onderlinge aanpassingen van de wetgeving van de lidstaten inzake maatregelen tegen de uitstoot van verontreinigende gassen en deeltjes door inwendige verbrandingsmotoren die worden gemonteerd in niet voor de weg bestemde mobiele machines.

rietcultuur
Gebieden waar riet wordt geoogst en verwerkt.

scharrelpluimveevlees
Scharrelpluimveevlees komt van scharrelkuikens die speciaal voor de vleesconsumptie worden gefokt. De kuikens zijn in een diervriendelijke omgeving gefokt.

scharrelvarkensvlees
Scharrelvarkensvlees krijgt het Groene Scharrelkeurmerk als de varkensboeren extra aandacht geven aan het milieu en het welzijn van de varkens. De varkens hebben de ruimte, voldoende licht en ze kunnen vanuit de stal naar buiten lopen. Extra controle is er op het transport, de hygiënische omstandigheden en het voer. Dit keurmerk heeft eind 1996 het ISC-keurmerk vervangen. Het keurmerk wordt toegekend door het Productschap Vee, Vlees en Eieren.

schildersziekte
Zie Organisch Psycho-Syndroom.

schoonmaakfrequentie
De schoonmaakhandelingen die van toepassing zijn op elementen die moeten worden schoongemaakt, moeten in een bepaalde regelmaat voorkomen. Het aantal uit te voeren handelingen wordt uitgedrukt in frequenties per jaar. Oftewel het aantal omschreven schoonmaakhandelingen per jaar.

schoonmaakmethode
Een bepaalde voorgeschreven werkwijze om een gewenste reinheidsgraad te bewerkstelligen.

schoonmaaksysteem
Een manier van werken, waarbij met behulp van meerdere voorgeschreven methoden en frequenties een gewenste reinheidsgraad wordt gehandhaafd.

secundaire grondstoffen
Grondstoffen welke opnieuw gebruikt worden na de afvalfase, eventueel na bewerking. Bijvoorbeeld Bouw en Sloop Afval (BSA).

sgg (stimuleringsregeling gecombineerd goederenvervoer)
Subsidieregeling voor de extra kosten die nodig zijn voor investeringen in nieuw materieel ten behoeve van intermodaal vervoer. Uitvoering door Senter.

sgs agro control
SGS Agro Control is een wereldwijd opererende en volledig onafhankelijke inspectie instantie. Teeltbedrijven welke een Milieu Bewuste Teelt (MBT) voeren, worden door deze instantie voor controle bezocht. Naast deze bezoeken worden producten door een onafhankelijk laboratorium (TNO-voeding) gecontroleerd op stoffen in en op de producten.

skal
SKAL is een onafhankelijke, internationaal opererende organisatie, die sinds 1985 duurzame en biologische productiemethoden controleert en certificeert. SKAL is actief in verschillende certificatiesystemen, o.a. biologische productie, duurzame textielproductie. Momenteel opereert SKAL in 28 verschillende landen zoals Zwitserland, Duitsland, Polen, Peru, Uganda, Sri Lanka, India en Turkije. Producten van duurzame kwaliteit, welke door SKAL gecontroleerd worden, kunnen worden herkend aan het EKO-keurmerk, welke wettig gedeponeerd is en waarvan Skal de merkhoudster is.

skl keuring
Deze keuring wordt uitgevoerd door de Stichting Kwaliteitseisen Landbouwtechniek. Er wordt gekeurd op technische, milieu- en veiligheidsaspecten. Sinds 1997 is het verplicht de veldspuit te laten keuren. De keuring is momenteel alleen verplicht voor leden van het landbouwschap (overgenomen door Hoger Productschap Akkerbouw, HPA) zoals agrariërs en loonwerkers. De verplichting geldt niet voor overheden. Wanneer de overheid echter het onderhoud van groen (toepassen van de veldspuit) uitbesteedt aan een loonwerkbedrijf is de keuring wel verplicht. Momenteel is men bezig met het herzien van de verordening waaronder het besluit eisen verdeelapparatuur van gewasbeschermingsmiddelen (LL111 481D.zo3).
Meer informatie is te verkrijgen bij:
Het Hoger Productschap (HPA), contactpersoon Dhr. J.B. Kimman, telefoon 070 370 82 07. De Stichting Kwaliteitseisen Landbouwtechniek, Wageningen, telefoon 0317 477 462.

sleep-mode (energy star) / low-power mode (e-2000)
Laagste stand die mogelijk is zonder helemaal uit te schakelen.
- apparaat bijna volledig uitgeschakeld
- vrijwel geen functies in werking.

sopmethode
Zie: Moppen.

so2
Zwaveldioxide; verantwoordelijk voor verzuring. De uitstoot van Zwaveldioxide naar de lucht wordt gemeten zodat de mate van verzuring bepaald kan worden.

spraymethode
Een vloeronderhoudsmethode waarbij gebruik wordt gemaakt van een sprayflacon/apparaat voor het reinigen en/of onderhouden van vloeren.

ssz (stiller, schonere, zuiniger)
Stimuleringsregeling voor de ontwikkeling en toepassing van innovatieve voertuigtechnieken en vervoerssystemen in de stedelijke omgeving met als doel stiller, schoner en zuiniger verkeer en vervoer te realiseren. Uitvoering door NOVEM.

stadsbusritcyclus
Een door TNO in opdracht van de overheid ontwikkelde rijcyclus waarmee de rit van een bus in stedelijk gebied wordt gestimuleerd. Bruikbaar voor het voorspellen van emissies en brandstofverbruik onder praktische omstandigheden.

stand-by
Toestand waarin apparaat gereed is om onmiddellijk na ontvangen van opdracht in werking te treden.
- gedeeltelijke uitschakeling
- deel functies blijft in werking
- snel weer op te starten.

standtijd
Wensduur van onderdelen en hulpstoffen. Meestal weergegeven in km@@s, soms ook in tijd.

stichting keurhout houtlabel
De Stichting Keurhout heeft zich als taak gesteld de handelsketen van gecertificeerd hout te bewaken van de Nederlandse grens tot aan de eindgebruiker. Met andere woorden: Keurhout verzorgt het Nederlandse traject van de chain of custody. Wanneer een partij hout met een certificaat wordt aangeboden, beoordeelt Keurhout eerst of dit certificaat voldoende garantie biedt dat het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. Bij die beoordeling zegt Keurhout gebruik te zullen maken van de minimum-eisen zoals die door de Nederlandse overheid zijn geformuleerd.

stichting recycling disposables benelux
Dit is een stichting waarin naast de gehele automatenbranche en de producenten van disposables ook de grondstoffenleveranciers zijn vertegenwoordigd. De Stichting heeft ten doel het zowel nationaal als internationaal bevorderen van de inzameling en herverwerking van éénmalig serviesgoed en verpakkingen ten behoeve van de deelnemers in de Stichting, alles in de ruimste zin van het woord. De Stichting beoogt niet het maken van winst.
Stichting Recycling Disposables Benelux
Postbus 8138
3503 RC Utrecht
tel: 0800 - 0222024 (gratis).

stofwissen
Een reinigingsmethode waarbij met speciaal veeggereedschap en water, olie of elektrostatisch als stofbindend medium al het losliggende stof en vuil kan worden verwijderd van vlakke en gesloten vloeren.

suspend to disc
Slaapstand van de PC waarbij gegevens over het systeem, actieve programma’s en bestanden opgeslagen zijn op de harde schijf. De meeste andere componenten zijn uitgeschakeld.

suspend to ram
Slaapstand van de PC waarbij gegevens over het systeem, actieve programma’s en bestanden opgeslagen zijn in RAM. De meeste andere componenten zijn uitgeschakeld.
Het verschil tussen suspend to RAM en suspend to disc is de tijd die verstrijkt na een "wake-up event" (bijvoorbeeld signaal van netwerk of van de gebruiker) tot de machine klaar is voor gebruik. In de stand suspend to disc is deze periode langer.

Tcf
Zie ECF.

TCO
Total cost of ownership.

tensiden
Oppervlakte actieve stoffen. Het hoofdbestanddeel van de meeste schoonmaakmiddelen vormen tensiden. Ze verlagen de oppervlaktespanning van water, waardoor vet en ander waterafstotend vuil beter loslaten en kunnen worden verwijderd.

thermisch verzinken
Dompelen van stalen onderdelen in een gesmolten zinkbad van ca. 450 graden Celsius.

thuiswerkplek
Een werkplek thuis, soortgelijk aan werkplekken op kantoor, welke voldoet aan dezelfde eisen (arbo, veiligheid, etc.).

toner-cartridges
Houders/cassettes die toner bevatten en bestaan uit een drum en andere noodzakelijke onderdelen voor elektro-fotografische (xerografische) en vergelijkbare reproductieprocessen. Hieronder vallen toner cartridges voor printers, faxmachines en copiers, maar niet inkjet-cartridges.

trs
Total Reduced Sulphur, zwavelparameter.

Vamil-regeling
VAMIL staat voor Vrije Afschrijving Milieu-investeringen. Deze regeling biedt ondernemers direct financieel voordeel. De regeling maakt investeringen in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen uit de milieulijst belastingtechnisch een stuk aantrekkelijker. Deze bedrijfsmiddelen kunnen willekeurig oftewel vrij worden afgeschreven, waardoor een liquiditeits- en rente voordeel ontstaat voor de ondernemer. De regeling is in principe alleen voor belastingplichtige ondernemers, maar via leaseconstructies is het mogelijk dat overheden er ook gebruik van kunnen maken. Meer informatie vindt u op de VAMIL-website (www.vamil.nl), bij SENTER (www.senter.nl) en op de website van het Ministerie van VROM (www.minvrom.nl) of u kunt contact opnemen met de VAMIL-helpdesk: telefoon (070) 306 06 06. 

vaste werkplek
Een werkplek die dagelijks voortdurend door dezelfde persoon gebruikt wordt.

vca-certificaat
Het Veiligheids Checklist Aannemers is een norm voor veiligheidsbeheersing in bedrijven. Deze veiligheidsbeheersing heeft alles te maken met arbeidsomstandigheden, gezondheid en milieu. Daar stelt de VCA dan ook normen aan. De VCA onderscheidt twee certificatie niveaus, namelijk één ster (VCA*) en VCA twee sterren (VCA**). VCA* = een beperkt veiligheidssysteem en is gericht op de directe veiligheidsbeheersing op de werkvloer en in principe bedoeld voor kleine bedrijven met minder dan 35 werknemers of bedrijven die uitsluitend als onderaannemer werken. VCA** = een volledig veiligheidssysteem voor het bedrijf, waarin naast de veiligheidsbeheersing op de werkvloer ook eisen worden gesteld ten aanzien van organisatorische structuren door het hele bedrijf heen (vooral op leidinggevend niveau). VCA** is bedoeld voor bedrijven met meer dan 35 werknemers die als hoofdaannemer werken. Voor meer informatie:
VHG (Vereniging van Hoveniers en Groenvoorziening)
John F. Kennedylaan 99
Postbus 85
3980 CB Bunnik
telefoon 030 659 56 50
fax 030 659 56 55.

verduurzaamd hout
Hout waarvan de levensduur is verlengd door het toevoegen van biociden.

verduurzaming
Proces waarbij de levensduur van hout wordt verlengd door het toevoegen van biociden.

vergunninghouder
De leverancier die volgens de Elektriciteitswet de verplichting heeft tot levering van elektriciteit aan beschermende klanten.

vermesting
Vermesting betekent een overmaat aan stikstof en fosfaat in bodem en water. Een te grote hoeveelheid fosfaten en nitraten (stikstof) in het grond- en oppervlaktewater ontregelt de ecologische processen en vormt een bedreiging voor drinkwaterbronnen. Het gevolg is o.a. aantasting van de biodiversiteit, verdwijnen van soorten en overheersing van (algemeen voorkomende) soorten.

vernissen
Het drukwerk voorzien van een vernis laag ter bescherming en de esthetische waarde.

verpakkingen en milieu-aspecten
Voedingsmiddelen kunnen verpakt worden in:
-bulk- en grootverpakkingen
-verpakkingen welke geschikt zijn voor hergebruik
-minder milieubelastende verpakkingen
-verpakkingsarm / zo min mogelijk verpakkingen
-open uitgifte (zonder verpakkingen).

verpakkingsconvenant iii
Convenant tussen bedrijfsleven en overheid om te komen tot vermindering van gebruik van grondstoffen voor verpakkingen.
Dit convenant is onderverdeeld in deelconvenanten voor de papiervezelindustrie, materiaalhergebruik van glazen verpakkingen, van metalen verpakkingen, van kunststof verpakkingen en van houten verpakkingen.
In het convenant zijn afspraken gemaakt m.b.t. doelstellingen op gebied van preventie en mate-riaalhergebruik en m.b.t maatregelen op het gebied van preventie, product- en materiaalhergebruik.

versproducten
Alle producten die binnen één week na productie geconsumeerd dienen te worden. Bijvoorbeeld aardappelen, groente en fruit (AGF), zuivel, brood en vlees/vleeswaren.

vervangingsregeling
Ontwerp-regeling tot wijziging van de Arbeidsomstandighedenregeling betreffende werkzaamheden met vluchtige organische stoffen Een uitwerking van artikel 4.62b van het Arbeidsomstandighedenbesluit.

vervuilingsklasse
Indien grond, zand of specie uit wateren (sloten) wordt gehaald moet bepaald worden wat de vervuilingsklasse is van deze grond. Op basis van de vervuilingsklasse wordt bepaald wat er wel of niet mee mag gebeuren (vervoeren, storten, etc.). De (waterkwaliteits) waterschappen bepalen de vervuilingsklasse.

verzuring
Verzuring is het gevolg van verontreiniging van de lucht met (direct of indirect) verzurende stoffen. Belangrijke verzurende stoffen zijn: stikstofoxiden (NOx), Zwaveldioxide (SO2), ammoniak (NH3) en vluchtige organische stoffen (VOS).

virgin papier
Papier geproduceerd uit pulp van hout (is niet gerecycled).

vlindertje cbt
Het vlindertje mag staan op producten die volgens de Milieu Bewuste Teeltrichtlijnen zijn geproduceerd. Om ziekten, onkruid en ongedierte te bestrijden, gebruiken tuinders steeds vaker nieuwe methoden. Tegen schadelijke insecten zetten zij andere insecten in. Pas als er veel schade dreigt voor de planten, gebruiken zij chemische bestrijdingsmiddelen. De veilingen stimuleren deze vorm van tuinbouw en controleren de tuinders. Het CBT (Centraal Bureau voor de Tuinbouwveilingen) ziet erop toe dat de veilingen ook daadwerkelijk controleren.

voeding
In de voeding (power supply) wordt de aangeboden elektrische spanning (240 Volt, 50 Hz) wisselspanning aangepast aan de PC die lagere waarden (5 of 12 Volt gelijkspanning) vraagt.

voorschakelapparaat (vsa)
Apparaat, aangesloten tussen de voeding en één of meer gasontladingslampen, dat er hoofdzakelijk voor dient om de stroom door de lamp(en) op de vereiste waarde te houden.

vos
Vluchtige Organische Stoffen.

Waterloze offset
Een druktechniek waarbij het koeling zonder vochtwater gebeurt. De pers dient aangepast te worden opdat de temperatuur van inktwerk niet te veel oploopt. Een koelinstallatie en/of een tempereerinstallatie zorgt voor de regeling van de temperatuur.

werktuigen en gereedschappen
Producten met een mechanische werking en de middelen om deze mechanische werking te onderhouden of te verbeteren.

wet milieubeheer (wm)
De Wet milieubeheer regelt een groot aantal onderwerpen met betrekking tot milieuvergunningen, handhaving, milieu- beleid en milieu-effectrapportage. Deze kaderwet vervangt de Wet algemene bepalingen milieuhygiëne. Hinderwet, Wca en Afvalstoffenwet zijn vervallen. Delen van de wet zijn oa in 1993, 1994 en op 1 mrt 1996 in werking getreden. Meer informatie:
Bij Milieuloket
Ministerie van VROM
Parlementair Doc Centrum
p/a Gebouw Eerste Kamer
Binnenhof 22
2513 AA @@s-Gravenhage
tel. 070-3129201
fax 070-3644566 (fax)
www.wetten.nu.

wet milieugevaarlijke stoffen
In de WMS zijn een tweetal EG-richtlijnen geïmplementeerd, te weten de gevaarlijke stoffenrichtlijn (67/548/EEG) en de gevaarlijke preparatenrichtlijn (88/379/EEG).
De doelstelling van de WMS luidt: "ieder die beroepshalve een stof of een preparaat vervaardigt, aan een ander ter beschikking stelt, in Nederland invoert of toepast, en die weet of redelijkerwijs had kunnen vermoeden dat door zijn handelingen met die stof of dat preparaat gevaren kunnen optreden voor mens of milieu, is verplicht maatregelen te nemen die redelijkerwijs van hem kunnen worden gevergd, teneinde die gevaren zoveel mogelijk te beperken.

wet verontreiniging oppervlaktewateren (WVO)
Wet met als doel het bestrijden en voorkomen van verontreiniging van oppervlaktewater, met het oog op de verschillende functies die deze wateren in onze samenleving vervullen.
Op grond van deze wet is het verboden om zonder vergunning afvalstoffen, verontreinigende of schadelijke stoffen in het oppervlaktewater te brengen.
Daaronder valt onder andere:
- het lozen van afvalwater in oppervlaktewater;
- het storten van baggerspecie in oppervlaktewater;
- het (grit-)stralen en conserveren van objecten, zoals schepen en bruggen, waarbij verontreinigende stoffen in het water terecht kunnen komen;
- het toepassen van bepaalde oeverbeschermingsmaterialen;
- het storten van afvalstoffen in uiterwaarden.
Een wvo-vergunning moet worden aangevraagd bij de waterkwaliteitsbeheerder. Voor de Rijkswateren is dat Rijkswaterstaat. De grote rivieren (Rijn, Maas en Schelde), de Waddenzee, het uiterwaarden lJsselmeer, de randmeren en de met deze wateren in open verbinding staande havens behoren onder andere tot de Rijkswateren. Voor de lozingen op de overige wateren dienen vergunningen te worden aangevraagd bij andere overheden zoals provincies, waterschappen en zuiveringsschappen.
Meer informatie:
www.recht4all.nl.

wisselwerkplek
Een werkplek waar personen met bijvoorbeeld dezelfde functie opeenvolgend gebruik maken voor een ochtend- of een middagdeel. Een medewerker kan iedere dag ergens anders zitten.

zuren
Verbindingen van waterstofVerbindingen van waterstof met een negatief ion (anion). In een waterige oplossing vormen zich waterstofionen (H+, eigenlijk H3O+). In contact met basen (alkaliën) vormt zich een zout en water.
Voor het verwijderen van kalkaVerbindingen van waterstof met een negatief ion (anion). In een waterige oplossing vormen zich waterstofionen (H+, eigenlijk H3O+). In contact met basen (alkaliën) vormt zich een zout en water.
Voor het verwijderen van kalkaanslag hebben we zuren nodig.anslag hebben we zuren nodig.

zwavelarme diesel
Minder dan 10 ppm. Vanaf uiterlijk 1 januari 2005 max. 50 ppm.